
Çocuğunuzla ilişkinizde doğru yaptığınızı düşündüğünüz davranışların ya da sözlerin çocuğunuza zarar verdiğini hiç düşündünüz mü? Bazen anne babaların çocukları için faydalı olduğunu düşündüğü şeyler çocukları için zararlı olabilir. Anne babaların en sık yaptığı yanlışlardan biri çocuklarına sürekli olarak “sen mükemmelsin, sen çok zekisin, sen her şeyin en iyisini yapıyorsun” gibi cümleler kurmalarıdır. Aslında çocuklara bu şekilde mükemmel, zeki gibi yakıştırma etiketler yapıştırılmaması gerekir. Çünkü bu tip yakıştırma etiketler çocuğunuzun bilinçaltına yerleşir. Bu tip cümleler çocuğun doğru bir kişilik oluşumu sağlamasına engel olmaktadır.
Bu yakıştırma etiketlerin çocuğun zihninde yarattığı etkilere şöyle bir bakalım:
- Çocuk “Ben her şeyi çok iyi yapmalıyım” düşünerek kendini baskı altına alır. Bu çocukta stres, gerginlik, kaygı yaratır.
- Çocuk kendinin gerçekten mükemmel ve zeki olduğunu düşünür. Yetişkin bir birey olduğunda, başkalarının düşüncelerine önem vermeyen, çevresine yeterince ilgi göstermeyen ve başarılı olmadığı zaman mutsuz olan bir kişilik yapısı geliştirir.
- Diğer çocuklardan kendini üstün görme eğilimi başlayabilir. Arkadaşlarının yaptıklarını beğenmiyor ve kendisinin en iyisini yapabildiğini düşünüyor ve bunu arkadaşlarına da davranışlarıyla ve sözleriyle ifade edebilir. Bu durum çocuğun dışlanmasına neden olur.
- Çocuk mükemmel olmak için çok çaba harcamaya başlar, çok çalışır, kendisine bu sözü söyleyen kişinin sürekli gözüne girmeye çalışır. Maalesef bu da çocuğun kişiliğine zarar verebilir; yaptığı işi doğru yapmak yerine takdir ve övgü almak onun için daha önemli olur.
- Çocuk takdir ve övgü almadığında kendini hep başarısız ve mutsuz hisseder.
- Çocuk her şeyin zeka ile yapılacağını zanneder. Bu durum çabaya, emeğe değil de kısa yollara odaklanmasına neden olur. Çeşitli kurnazlıkların peşine gidebilir.
- “Zaten zekiyim, ben mükemmelim” deyip kendini tembelliğe itebilir.
- Çocuk sürekli olarak çevresindeki kişilerle yarış halindedir. Her şeyin en iyisini yapmak zorunda hissettiği için herkesle ve her şeyle yarış halindedir.
Çocuklara “çok zekisin, mükemmelsin” demek yerine, “çalıştığın sürece başarılı olabilirsin” demek çok daha doğru olacaktır. Çocuklara doğru olduğunu düşündüğümüz kelimeler kullanarak yanlış kişilik oluşumu yaratmayalım. Çocukları abartılı bir şekilde övmek yerine gerçekçi sözlerle teşvik edelim.